Nerw błędny ( X nerw czaszkowy) ma swój początek w pniu mózgu, następnie poprzez szyję i klatkę piersiową, „wędruje” aż do jamy brzucha. Stanowi główny „składnik” przywspółczulnego układu nerwowego. Posiada również pewien wpływ współczulny poprzez obwodowe chemoreceptory. Nadzoruje on szeroki wachlarz kluczowych funkcji organizmu, w tym kontrolę nastroju, odpowiedź immunologiczną, trawienie i tętno. Jest odpowiedzialny nie tylko za przekazywanie sygnałów motorycznych do narządów, które unerwia, ale także przenosi informacje sensoryczne z tych narządów (takich jak jelita, wątroba, serce i płuca) z powrotem do ośrodkowego układu nerwowego. Poza tym, pełni szereg innych kluczowych funkcji niezbędnych dla prawidłowej równowagi organizmu.
Nerw błędny i jego odpowiedź na proces zapalny
Stan zapalny po urazie lub chorobie jest normalną reakcją. Jednak jego nadmiar związany z wieloma chorobami od posocznicy po reumatoidalne zapalenie stawów są stanami zaburzającymi równowagę organizmu. Nerw błędny obsługuje rozległą sieć włókien, które są rozmieszczone jak szpiedzy wokół wszystkich narządów. Kiedy tylko otrzyma sygnał o rozpoczynającym się zapaleniu – obecności cytokin lub substancji zwanej czynnikiem martwicy nowotworu (TNF) – ostrzega mózg i wysyła przeciwzapalne neuroprzekaźniki, które regulują odpowiedź immunologiczną organizmu.
Wprowadza nas w stan relaksu
W dzisiejszych czasach przewagę działania wykazuje zawsze czujny współczulny układ nerwowy. Odpowiedzialny jest za reakcję: „walcz lub uciekaj” (fight or flight) – „wlewając” do organizmu hormon stresu – kortyzol i adrenalinę. W opozycji do niego, występuje nerw błędny i nakazuje ciału wyluzować, uwalniając acetylocholinę. Końcówki nerwu błędnego zaopatrują wiele narządów, działając jak kable światłowodowe, które wysyłają instrukcje uwalniania enzymów i białek, takich jak prolaktyna, wazopresyna i oksytocyna, które wprowadzają nas w stan relaksu. Osoby z silniejszą odpowiedzią nerwu błędnego mogą mieć większe szanse na szybszą regenerację po silnym stresie, urazie lub chorobie.
Nerw błędny reguluje procesy trawienia
Nerw błędny działa w synergii ze specyficznym neuroprzekaźnikiem, acetylocholiną. Ta synergia pozwala nerwowi błędnemu pełnić autonomiczną funkcję obniżania częstości bicia serca. Temu spadkowi tętna towarzyszy, również pod wpływem nerwu błędnego, zwężenie oskrzeli. Spadek tętna wywołany działaniem nerwu błędnego sprzyja prawidłowemu przebiegowi cyklu trawiennego.
W tym przypadku nerw błędny wzmacnia skurcz mięśni gładkich w przewodzie pokarmowym oraz zwiększa wydzielanie śliny i soków trawiennych. Dlatego też, nerw błędny pełni główną rolę regulacyjną, która może mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie organizmu. Ważne jest, aby regularnie dbać o jego prawidłowe funkcjonowanie.
Techniki stymulacji nerwu X
Jednym z najskuteczniejszych sposobów stymulacji nerwu błędnego są ćwiczenia głębokiego oddychania przeponowego. Dzieje się tak dlatego, iż aktywność nerwu błędnego jest modulowana przez oddychanie. Podczas ćwiczeń skupiamy się na oddechu, staramy się oddychać głęboko i co najważniejsze dążymy do wydłużenia fazy wydechu. Ćwiczenia najlepiej wykonywać kilka razy dziennie.
Ponad to, coraz więcej badań wskazuje korzyści z wykonywania technik relaksacyjnych w pobudzaniu nerwu błędnego. Okazuje się, że zastosowanie szeroko pojętego treningu relaksacyjnego prowadzi do zmniejszenia bólu, a także obniża poziomu lęku i poprawia jakość życia. Popularne w ostatnim czasie treningi uważności (mindfulness), medytacja oraz joga, wykazują podobne działanie.
Dodatkowo, uważa się, że ekspozycja na zimno pozwala na mocne pobudzenie nerwu X Temperatura 10 ° C lub mniejsza, umożliwia aktywację przywspółczulnego układu nerwowego, który jest odpowiedzialny za odpoczynek i wyciszenie. Ekspozycja na zimno może odbywać się poprzez branie zimnego prysznica czy biorąc regularny udział w morsowaniu.
Bibliografia:
1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5859128/
2). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6189422/
3). https://www.morningsideacupuncturenyc.com/blog/acupuncture-and-the-vagus-nerve